48 lat temu zmarł ks. prob. Faustyn Zbaniuszek (Zbanuszek)

   Urodził się 14 grudnia 1899 w Krzyżowicach (koło Pszczyny) w rodzinie Jerzego i Franciszki zd. Skrobol. Jest rodzonym bratem ks. Franciszka Zbaniuszka. Ukończył szkołę podstawową w Krzyżowicach. Do gimnazjum uczęszczał w Koźlu i Rybniku. W 1920 roku wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Studia teologiczne odbył na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 20 września 1924 w Krakowie. Pracował w diecezji krakowskiej jako wikary w Babicach (1925-1927), jako prefekt szkół w Brzeszczach (1927-1931), następnie w latach 1931-1939 jako prefekt szkół w Białej Krakowskiej. Podczas wojny był rezydentem w Lipniku koło Białej (1939-1940), potem administratorem parafii w Kozach pod Białą (do 1945 roku). Po wojnie wrócił do Białej na jeden rok (do 1946 roku).

   Jego przyjaciel ks. infułat dr Bolesław Kominek, administrator apostolski w Opolu, po wojnie zaproponował mu objęcie parafii Strzelce Opolskie (15 sierpnia 1946). Miasto było niemal doszczętnie zniszczone po przejściu Armii Czerwonej. Wśród nielicznych ocalałych budynków był kościół św. Wawrzyńca, do którego oficjalnie wprowadzono nowego proboszcza 21 sierpnia 1946 r. Dokonał tego ks. Bernard Kudlek z Jemielnicy w obecności kapelana więziennego Wiktora Hrubego (urodzony w 1864 r., na emeryturę (w stan spoczynku) odszedł w wieku 65 lat, czyli w roku 1929, spełniając swą duchową posługę wśród strzeleckich więźniów, którą pełnił od 1922 r. Wypełniał ją przykładnie przez 35 lat, czyli od momentu kiedy został kapłanem w 1894 roku. Ksiądz Hruby był wikarym w Strzelcach Opolskich u proboszcza Maksymiliana Ganczarskiego i dość krótko, kiedy proboszczem został ksiądz Karl Lange, spoczywa na cmentarzu parafialnym) i katechety strzeleckiego gimnazjum Tadeusza Blicharskiego (katecheta w strzeleckim gimnazjum od 1945 r., po II wojnie światowej w kościele Bożego Ciała prowadził duszpasterstwo dla ludności zabużańskiej, zmarł w 1951 r.). Obecni byli także dwaj księża katecheci ks. Piotr Stanoszek (urodzony 22 lipca 1892 r w Rudnie, parafia Zimna Woda k. Lwowa. Po wojnie osiadł w Strzelcach Opolskich, pełniąc funkcję katechety i wikariusza. Przeszedł na emeryturę w 1958 r. Potem proboszcz Sciborzyc Małych. Od 8 sierpnia 1961 r. proboszcz w Kłodnicy. W 1967 r. wstąpił do Paulinów. Zmarł 16 maja 1996 r. mając prawie 104 lata) i ks. Ignacy Jany (dr teologii, urodzony w 1891 r., święcenia 1918 r., rezydent w Strzelcach Opolskich 1945-1957, zmarł 29 lipca 1958 r.).
   Ks. Zbaniuszek miał przed sobą ogromne wyzwanie. Z jednej strony konfrontacja z władzami komunistycznymi, z drugiej - trudne zadanie integracji ludności autochtonicznej z nowymi mieszkańcami miasta. Integrację ułatwiało to, że Msze św. odprawiano wówczas po łacinie. Jedynie kazanie i czytania odbywały się po polsku.
   Ks. Zbaniuszek zorganizował radę parafialną i naukę religii. W pierwszych latach po wojnie odbywały się one w szkole. Lekcje w klasach rozpoczynały się i kończyły modlitwą., a uczniowie z nauczycielami uczestniczyli w niedzielnych nabożeństwach. Współpraca władz oświatowych układały się początkowo dobrze. Przykładowo wszelkie komunikaty szkolne odczytywano też w kościołach.
   Ta sytuacja nie trwała jednak długo. Już kilka lat po wojnie religia została całkowicie wyrugowana ze szkół, a katecheza przeniesiona do salek ustawionych na pozostałościach starego przykościelnego cmentarza. Po odwilży w październiku 1956 r. katecheza znów na krótko wróciła do szkół.
   W 1946 r. powołano do życia parafialną Caritas, w którym aktywnie uczestniczyły Siostry Elżbietanki, W dniach 6-13 października 1946 r. w kościele zorganizowano zbiórkę na osierocone dzieci. Pod stałą opieka parafialnej Caritas było 371 sierot i 103 starców. Wkrótce jednak władze zlikwidowały kościelną Caritas.
   Już w pierwszym roku proboszczowania ks. Zbaniuszek zorganizował kolejową pielgrzymkę do Częstochowy. Przywieziono z niej obraz, który do dziś wisi po prawej stronie strzeleckiego ołtarza, nieopodal chrzcielnicy. Mieszkańcy przeżyli bardzo peregrynację kopii cudownego obrazu. Pojazd z obrazem zatrzymał się na minutę w pobliżu ratusza.
   Proboszcz Zbaniuszek wielokrotnie był wzywany i przesłuchiwany przez milicję. Utrudniano procesję Bożego Ciała. Zarekwirowano cześć uposażenia kościoła i plebanii. Władze zarekwirowały także część uposażenia Sióstr Elżbietanek z ulicy Powstańców Śląskich. Mimo tych niesprzyjających warunków życie religijne w mieście rozwijało się.
    Władze kościelne mianowały ks. Zbaniuszka w roku 1967 dziekanem dekanatu strzeleckiego. Zmarł 6 października 1971. Pochowany został na miejscowym cmentarzu parafialnym.

Bibliografia:
R. Kubik, Kapłan ciemnych czasów, „Strzelec Opolski” 41(2016), s. 4; J. Grzegorzek, Z kart historii wsi i parafii Krzyżowice. Zapiski z okazji 700-lecia, Krzyżowice 2006, s. 148; S. Baldy, Śp. ks. kanonik Faustyn Zbaniuszek dziekan dekanatu strzeleckiego, "Wiadomości Urzędowe Diecezji opolskiej", 27 (1972), nr 1, s. 31-32.